3. bin yılı insanlığının aradığı özgürlük ve doğruluk bilgesi Tyanalı Apollon "Anıtlar aynı yerde kalırlar. Yalnızca bulundukları yerde görülürler. Oysa, değerli kişiler, her yerde kendilerini gösterirler, seslerini duyururlar ve yeryüzünde dolaşabildikleri bütün yerlerde, kentlerinin ününü yayarlar "diyerek Tyana kentinden çok" Tyanalı Apollo’nun ününü yaymıştır.
" TYANALI APOLLON SEMPOZYUMU DÜZENLENMELİ "
Tyanalı Apollon M.Ö. 5. yılda Tyana'da doğdu. M.S. 95 yılında öldü. Yöre halkına göre Zeus'un oğludur. Hiçbir yerde mezarı yoktur. Bir tapınakta göğe çekildiği yazılı. Gençliğinde olduğu gibi yaşlılığında da çok güzeldi. Görkemli bir görünüşü vardı.
Öğrenimini Tyana, Tarsus, ve Aygay (Taşucu) kentlerinde yapar. Kaldığı tapınağı akademiye çevirir. Tyana'daki tapınağı krallar tapınağı gibiydi. Krallar kendilerine yaraşır gördüklerini, Apollon’ada yaraşır görürlerdi. Ayrıca gene Tyana’da doğduğu çayırın yanında bir tapınağı daha vardı. Efes'te de bir tapınağı olması gerekir. 3. yüzyılda birçok tapınakta O’nun heykelleri vardı. Kemerhisar'a adını veren su kemerlerini, Apollon’a adeta tapan Roma İmparatoru Caracalla 212-217 yıllarında annesi ile birlikte Tyana’ya gelip uzun süre kaldığında yaptırmış olmalı.
“ Bilgelik beni nereye götürüyorsa ben oraya gitmeliyim” diyen Tyanalı Apollon, bilgisini arttırmak amacıyla, Mezopotamya, Babilonya, Kafkaslar, Hindistan, Mısır, Sudan’a yolculuk yapar. Anadolu, Yunanistan ve İtalya'yı da dolaşır. Ninova'da ona katılan Asurlu Damis hiç ayrılmaz. Titizlikle tuttuğu notlara dayanılarak M.S. 2. yüzyılda şimdi elimizdeki yaşam öyküsü yazılır.
İlkesi, "Gerçek bilge boyunduruk altında yaşamayı kabul etmez " olan Tyanalı Apollon güçlülerin, diktatörlerin yaptıkları haksızlıklara karşı çıkmış gerçeği söyleyip kimseden korkmamıştır. "Neron’a insanları korkutma gücü veren Tanrı, bana ondan korkmama gücünü vermiştir… Yeryüzü diktatörünse, saklanarak yaşamak değil açıkta ölmek daha soylu bir davranıştır. Gerçek bir insan yapısını değiştirmez, kendisini köle yaptırmaz "olan Tyanalı Apollon yalnız Neron’a değil Domizianoya’da karşı çıkmış, ona meydan okuyarak Roma'ya gelip yargılanmayı göze almıştır.
Geçmişin en büyüklerinden, yedi bilge arasına bile konmuş birisi olan, yalnızca Roma İmparatorluğu’nu değil Hrıstiyanlığı etkileyen Tyanalı Apollon adına uluslararası sempozyum düzenlenmeli, "Felsefe Sempozyumu” adı altında Tyana Kültür ve Sanat Festivali uluslararası niteliğe kavuşturulmalı.
NOT: Tyanalı Apollon ile ilgili bilgilerin tamamı Prof. Dr. Asım Tanış’a aittir.
