İş tatmini, bir çalışanın genel işine ve çalışma ortamına verdiği pozitif tepki olarak tanımlanmaktadır. Aynı zamanda iş tatmini, çalışanın işinden memnuniyet veya memnuniyetsizlik düzeyinitemsil etmektedir. Yapılan işin kalitesi, çalışanın işe ilişkin beklentileriyle ne kadar eşleşirse, iş tatmini de o kadar yüksek olmaktadır.
Dijital teknolojiyi başarılı bir şekilde kullanabilen profesyoneller, yazılımlar sayesinde görevlerini çok hızlı ve kolay bir şekilde tamamlayabilmekte; ortaya çıkan sorunlara çözüm bularak kendilerini yetkin görebilmektedir. Dijital teknolojileri kullanma konusunda tecrübesiz olan, görevlerini gereği gibi yerine getiremeyen, yazılım ve bilgi sistemleri ile ilgili sorunlara çözüm üretemeyen profesyoneller kendileriniyetersiz hissetmekte ve yaptıkları işten tatminsizlik yaşamaktadır.
Dijital dönüşüm, en genel anlamıyla yapay zeka, nesnelerininterneti, ileri analitik,robotik sistemler vekatmanlı imalat gibiileri üretim teknolojilerininüretim alanındaki çeşitlikullanımlarını ifade etmektedir. Dijital dönüşüm sürecinde büyük gelişmelerezemin hazırlayan enönemli gelişme bilgisayarınicadı olmaktadır. Daha sonra internetin, bireyselbilgisayarların ve cep telefonlarının icadı büyükdeğişiklikleri hızlandırmaktadır. Kişilerin, işletmelerin, kuruluşlarınve sistemlerin mekanve zamandan bağımsızolarak birbirleriyle iletişim ve etkileşimiçinde olmalarını sağlayanbu dijital gelişmeler,bir yandan küreselyaşam standartlarını iyileştirirken, diğer yandanmasum gibi sorunlarıda beraberinde getirmektedir.
Dijital araçların çoğalması tüm dijital dönüşümsürecini hızlandırmaktadır. Ancak son dönemde teknolojinin gelişmesi ve iş ortamlarında dijitalleşmenin değerinin artmasıyla birlikte, dijital dönüşümün çalışanların iş tatmini ve iş-yaşam dengesi üzerindeki etkisidaha da önemli hale gelmiştir. Dijitalleşmenin esasolarak artan üretkenlik, verimlilik, müşteri memnuniyeti, pazar genişliğive daha ilgi çekici işler sebebiyle iş tatmini ileolumlu bir ilişkisi bulunmaktadır.
Ancak artan zamanbaskısı, yeni teknolojilerin kabulü, çalışanların teknolik yeniliklere uyumu, yeni finansal kaynaklar ve zayıf iş-yaşamdengesi gibi unsurlar iş tatminini azaltmaktadır. Ayrıca dijital dönüşümün çalışanların iş tatmini üstündeki etkisinin; gençler, yaşlılar, yöneticiler,çalışanlar ve kadınlar gibi çalışan gruplarınagöre değişiklik göstermesi de diğer karşılaşılması muhtemel zorluklar arasındadır.
İş tatmini kısaca, çalışanların işlerini ne ölçüde sevdikleri şeklinde nitelendirilmektedir. Ancak, çalışanların memnuniyet duyguları olduğu için, memnuniyetsizlik duygularının da olması kaçınılmaz olmaktadır. Bu nedenle, çalışanların iş tatmini, çalışanın ne yaptığına bağlı olarak olumlu ve olumsuz durumlara ayrılabilmektedir. Eğer çalışan işinin iyi olduğunu hissediyorsa, bu işinden memnun olduğunu göstermektedir. Çalışanların iş tatmininin yüksek veya düşük olması, bir dereceye kadar çalışanların işlerinin tüm yönlerindeki durumunu yansıtmaktadır. Örneğin, daha yüksek iş tatmini daha iyi iş performansı sonuçlarına yol açabilirken, daha düşük bir iş tatmini seviyesi çalışanların işten ayrılma olasılığını artırabilmektedir.
Literatürde Cijan vd., (2019), çalışmalarındadijital dönüşümün çalışanların iş tatmini ve iş-yaşam dengesiüzerindeki etkisini araştırmışlardır. Bu araştırmanın sonuçları, dijital dönüşümün çalışanların iş tatminini artırdığınıve iş-yaşamdengesini etkilediğini göstermiştir. Ratna ve Kaur ise (2016) araştırmalarında teknoloji kullanımının iş-yaşam dengesi, iş performansı,işyeri sağlık ve güvenliği, iş tatminive üretkenliküzerindeki etkisini araştırmakta ve yeniteknoloji kullanımının iş performansını önemli ölçüde etkilediği sonucuna varmışlardır.
İstihdam kalıplarında değişikliklere yol açan ve ileri teknolojileri bünyesinde barındıran yeni üretim süreçleri, çalışanların beklentilerini yükseltmiş ve dijitalleşmenin iş dünyasına etkisi konusunu araştırmacılar için çekici hale getirmiştir. Bu nedenle, dijital bir çalışma ortamında araştırmalar, çalışanların dijitalleşme algılarının genellikle iş performansları, iş tatminleri ve kurumsal bağlılıkları üzerindeolumlu bir etkiyesahip olduğunu göstermiştir.
Çalışanların bilgi ve iletişim teknolojisi algılarının iş-aile dengesi, tükenmişlik ve iş tatmini üzerindeki etkisini araştıran çalışmada, bilgi teknolojisi unsurlarının iş tatmini üzerinde olumlu bir etkisi olmasına rağmen bilgi teknoloji gereksinimlerinin iş üzerinde olumsuz bir etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir.
Farivar ve Richardson’un (2021) araştırmalarında iş yeri dijitalleşmesi ile iş-yaşamtatmini arasındaki ilişkide, sosyal medya kullanımının iş-yaşam çatışmasıyla pozitifyönde ilişkili olduğu ve işler ile iş-yaşam tatmini arasında olumsuz bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Bu nedenle iş yerinin dijitalleşmesi, özellikle sosyal medya platformlarının çalışma saatleri dışında kullanımı dolayısıyla iş tatminini olumsuz etkilemiştir.
Dijital uygulamalar çalışanlarınzaman yönetimi iyileştirmekte ve verimliliği artırmaktadır. Mobil erişim, çalışanların işle ilgilibilgilere ve iletişimlere herzaman, her yerden erişmesine olanak tanımaktadır. Eğitim ve etkinlikler düzenleyerek çalışanlarıniş-yaşam dengesi konusunda farkındalıklarının artırılması, çalışanlarda dijital okuryazarlık seviyelerinin artırılması vedijital teknolojinin etkin şekilde kullanılması önem arz etmektedir. Dijital iletişim ögeleri,işgörenler arasındaki iletişimi geliştirerek ekipişbirliğini desteklemektedir. Dijitalleşmenin iş tatmini ve iş-yaşam dengesive üzerindeki uzunvadeli etkisinin araştırılması, bireysel farklılıkların dikkate alınması olumsuzetkilerin en aza indirilmesinde önemlibir adım olmaktadır.
Bu kapsamda yapılacak araştırmalara öneri olarak; konu kapsamının, insan kaynakları yönetimi, örgütsel yönetim, liderlik, örgüt iklimi, motivasyon faktörleri, kişisel gelişim, kurum kimliği gibi konularla genişletilmesi, Ayrıca bu kapsamdaki çalışmaların bölgesel, ülkesel ve uluslararası seviyede anket uygulamalarının yapıldığı bilimsel çalışmaların yapılması alana çok daha fazla katkı sağlayabilir.
