Güre: ZİRAÎ DON DİYORLAR, AMA DESTEK YOK

 “Veriler iç açıcı değil, ithalata bağımlılık daha da artacak” 

 CHP Niğde Milletvekili ve Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, TBMM’de düzenlediği basın toplantısında Türkiye’nin tahıl ve bakliyat üretiminde yaşanan sert düşüşlere dikkat çekerek, “2025 verileri iç açıcı değil, ithalata bağımlılık daha da artacak. Emekli kuru fasulyeye bile ulaşamayabilir” uyarısında bulundu.

“2025 TARIMDA KAYIPLAR YILI” 

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, TÜİK verilerine dayanarak 2025’in tarımda ciddi kayıplar yılı olduğunu söyledi. 2023’e göre:

• Tahıl ve bitkisel üretimde 10 milyon ton düşüş,

• Meyve üretiminde 8 milyon tonluk kayıp (kayıt dışı ile 10 milyon tona yakın) yaşandığını belirtti.

Bu tablo, Gürer’e göre, 2026’da gıda fiyatlarının daha da artacağına işaret ediyor.

“BAKLİYATTA 2002’NİN GERİSİNE DÜŞÜLDÜ”

Ömer Fethi Gürer, Türkiye’nin bakliyat üretiminde 2002’nin bile gerisine düşmesini “vahim bir tablo” olarak nitelendirdi:

• Nohut üretimi: 2002’de 650 bin ton → 2025’te 406 bin ton

• Kırmızı mercimek: 2002’de 500 bin ton → 2025’te 230 bin ton

• Yeşil mercimek: 2002’de 65 bin ton → 2025’te 29 bin ton

• Kuru fasulye: 2002’de 250 bin ton → 2025’te 247 bin ton

“Nüfus 60 milyondan 90 milyona çıktı ama fasulye üretimi yerinde saydı, hatta düştü” diyen Gürer, güncel üretim düzeyinin kendine yeterliliği yeniden %80’lerin altına çektiğini belirtti.

“İTHALAT FATURASI KABARDI”

2025’in ilk 9 ayında bakliyatta ödenen döviz miktarını vurgulayan CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, ithalat tablosundaki artışa dikkat çekti.

• Nohut: 34.368 ton ithalat – 780 bin dolar

• Kırmızı mercimek: 343 bin ton – 205,5 milyon dolar

• Yeşil mercimek: 21 bin ton – 19,2 milyon dolar

• Kuru fasulye: 5.700 ton – 8,7 milyon dolar

Gürer, “Mercimeğin anavatanı Anadolu. Tohumunu Kanada’ya biz verdik, şimdi Kanada’dan mercimek alır hale geldik” sözleriyle tabloyu özetledi.

“ÜRETİCİ KAZANMIYOR, KAMU SEYREDİYOR”

Niğde, Konya ve Nevşehir’in kuru fasulyede önemli üretim merkezleri olduğunu hatırlatan Gürer, bu yıl üreticinin ciddi zarar ettiğini belirterek, “Fasulyenin maliyeti 40 lira, satış fiyatı 35–38 lira, girdi maliyetleri %100 arttı, gelir aynı kalmadı. Kamu alım politikası yetersiz kaldı. Ürün tüccara geçti, birkaç ay içinde fiyatlar hızla arttı” dedi. 

“Kamu kenarda durdu, üretici tüccara ezdirildi” diyen CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, planlama eksikliği nedeniyle üreticinin her yıl ürün desenini değiştirdiğini, bunun da yeni üretim kayıpları yarattığını belirtti.

“RAF FİYATLARI UÇTU”

• Kuru fasulye: 54 – 149 TL arası

• Şeker fasulye: 350 – 790 TL arası

Gürer, “Bu ürün bizim kültürel mirasımız. Ama raftaki fiyatlara bakınca fasulyenin de yakında ete yaklaşacağını görüyoruz” dedi.

Üretimde yaşanan düşüşü kuraklık ve donla açıklayan iktidara seslenen CHP’li Gürer: “Hiçbir çiftçiye ziraî don desteği verilmedi. Eğer üretim düştüyse neden destek sağlanmadı?” diyerek iktidarın sorumluluğunu hatırlattı.

“2026 DAHA ZOR OLACAK”

CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, üretim düşüşleri nedeniyle 2026’nın bakliyatta daha zor bir yıl olacağını belirterek, “Mercimekte, nohutta, fasulyede üretim düştü. Fiyatların yükselmesi kaçınılmaz. Emekli ve dar gelirli için kuru fasulye bile lüks hale gelebilir,” dedi.

“TÜRKİYE KENDİ KENDİNE YETMEK ZORUNDA”

Gürer, çözümün kamucu bir tarım politikası olduğunu belirterek, “Üretici maliyetin altında satış yapmamalı, tüccar piyasa hâkimi olmamalı, kooperatifler yeniden etkinleştirilmeli, planlama ve öngörü güçlendirilmeli, stratejik ürünlerde üretim desteklenmeli,” diye konuştu

Gürer, “Her olumsuzlukta ithalata sığınan anlayış ülkeyi gıda krizine götürüyor. 21 üründe arz açığı var ve bu daha da büyüyecek” uyarısında bulundu.

Gürer, kuru fasulyeyi hem ürün olarak hem yemek olarak basın mensuplarına getirerek, “Bu tabloya dikkat çekmek istiyoruz. Umarım siyasi iktidar artık önlem alır” dedi.