Dünya’nın Dönüşü Hızlanıyor: Takvimden Bir Saniye Silinmesi Mümkün Mü?

Uluslararası Dünya Dönüşü ve Referans Sistemleri Servisi ile ABD Deniz Gözlemevi'nin verilerine göre, 10 Temmuz 2025, yılın şu ana kadar kaydedilen en kısa günü oldu. 10 Temmuz günü, 24 saatten tam 1,36 milisaniye daha kısa sürdü. 22 Temmuz (bugün) ve 5 Ağustos 2025’te de sırasıyla 1,34 ve 1,25 milisaniye daha kısa günler yaşanması bekleniyor.

24 SAATİN GERÇEK SÜRESİ: 86.400 SANİYE, AMA HER ZAMAN O KADAR DEĞİL

Dünya'nın kendi ekseni etrafında tam bir dönüşünü tamamlaması için geçen süre, yaklaşık 86 bin 400 saniye, yani tam olarak 24 saattir. Ancak, bu süre her zaman tam olarak 24 saat olmuyor. Ay'ın kütle çekimi, atmosferdeki mevsimsel değişiklikler ve Dünya'nın sıvı çekirdeğindeki hareketler gibi faktörler, Dünya'nın dönüş hızını etkileyerek bu süreyi birkaç milisaniye kısaltabiliyor veya uzatabiliyor. Bu küçük farklar, genellikle günlük yaşamda fark edilmez olsa da, küresel teknoloji altyapısını etkileyebilir.

ZAMANIN HIZLANMASI VE KÜRESEL TEKNOLOJİLER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ

Bu milisaniyelik farklar, özellikle bilgisayar sistemleri, uydu teknolojileri ve küresel iletişim ağları için oldukça önemli. Zira bu sistemlerin doğru çalışabilmesi için zamanın mükemmel bir şekilde senkronize olması gerekiyor. Küresel çapta senkronizasyon sorunları, uydu sinyalleri, finansal işlemler ve günlük iletişimde aksamalara yol açabilir.

DÖNÜŞTEKİ HIZLANMA: 1972’DEN BU YANA SÜREGELEN BİR TREND

Kaliforniya Üniversitesi Scripps Oşinografi Enstitüsü’nden jeofizikçi Prof. Dr. Duncan Agnew, son 50 yılda Dünya’nın dönüş hızında genel bir hızlanma eğilimi olduğunu belirtiyor. Ancak bu hızlanma, inişli çıkışlı bir seyir izliyor. Agnew, Dünya'nın dönüş hızındaki bu değişiklikleri borsa hareketlerine benzetiyor: “Uzun vadeli eğilimler var, ancak zaman zaman ani yükseliş ve düşüşler de oluyor.”

ARTI SANİYE VE NEGATİF ARTIK SANİYE: TARİHTE İLK KEZ OLACAK MI?

1972’den önce, Dünya'nın dönüşü o kadar yavaşlamıştı ki, takvimle astronomik zaman arasındaki farkı telafi edebilmek için "artı saniye" (leap second) eklenmesi gerekiyordu. 1970’lerde dokuz kez bu ekleme yapılmıştı. Ancak 2016’dan sonra Dünya’nın dönüşü hızlanmaya başlayınca bu eklemeler durdu.

Uluslararası Ağırlıklar ve Ölçüler Genel Konferansı, 2022’de yaptığı açıklamada, artık saniye ekleme uygulamasının 2035 yılına kadar tamamen kaldırılacağını duyurdu. Ancak, Prof. Agnew’e göre, Dünya'nın dönüşü birkaç yıl daha hızlanmaya devam ederse, bu kez takvime bir saniye silinmesi gerekebilir. Bu, tarihsel bir değişim anlamına gelir; çünkü şimdiye kadar takvimden hiç negatif artı saniye silinmemişti.

2035’E KADAR %40 İHTİMAL: BİR SANİYE SİLİNEBİLİR

Prof. Agnew, “Daha önce hiç negatif artı saniye uygulanmadı. Ancak 2035’e kadar bu ihtimalin gerçekleşme olasılığı %40 civarında” diyor. Eğer bu olasılık gerçekleşirse, küresel zaman hesaplamalarımızda devrim niteliğinde bir değişim yaşanabilir. Bu, zaman ölçümlerindeki geleneksel anlayışı köklü bir şekilde değiştirebilir.

ZAMANIN HIZLANMASI: GELECEKTE NE OLACAK?

Zamanın hızlanması, sadece bilimsel bir merak konusu değil, aynı zamanda küresel teknoloji altyapısı için kritik bir sorun haline gelmiş durumda. Uydu teknolojilerinden küresel iletişim sistemlerine kadar pek çok alan, zamanın doğru bir şekilde ölçülmesine bağlı. Bu hızlanma devam ederse, bilim insanları ve mühendisler, zamanı doğru bir şekilde senkronize etmek için yeni yöntemler geliştirmek zorunda kalabilir.

Gelecekte, takvimden bir saniye silme durumu gibi değişiklikler, küresel teknolojilere adapte olmayı gerektirecek. Zamanın hızlanması, modern teknolojilerle nasıl uyum sağlanacağına dair yeni bir çağın kapılarını aralayabilir.