Yaz Meyvelerinin Sağlık Üzerindeki Faydaları ve Etkileri

 Yaz meyveleri uzun ve sıcak yaz günlerinde öğün aralarında faydalı alternatifler olarak tüketilebilir. Yüksek su içeriğine ve antioksidan özelliklere sahip yaz meyveleri vücudun ihtiyaç duyduğu besin kaynaklarını sunarken ferahlama etkisi de oluşturur. Yaz meyvelerinin besin değerleri ve faydaları hakkında merak edilen soruların cevaplarını içeriğimizde bulabilirsiniz.
Yaz Meyvelerinin Besin Değerleri
Yaz meyveleri sıcak yaz günlerinde vücudun ihtiyaç duyduğu suyu ve enerjiyi sağlamada önemli rol oynar. İçerdikleri besin değerleri de vücudun farklı ihtiyaçlarını karşılamaya yardımcı olur. Yaz meyvelerinin özellikleri şu şekilde özetlenebilir:

Yüksek su içeriğine sahiptir. Bu sayede su kaybını önlemeye yardımcı olur. 
Sindirimi kolaydır ve bağışıklık sistemi için faydalıdır.
Vitamin ve mineral açısından zengindir, antioksidan özellikler taşır.
Meyveler sağlıklı ve besleyici yiyeceklerdir. İçerdikleri besin ögeleri ve miktarlarıysa birbirinden farklı olabilir. Vücudun ihtiyaç duyduğu tüm besinleri sağlayan tek bir meyve yoktur. Bu nedenle sağlıklı bir diyetin farklı meyvelerle çeşitlilik sağlanarak oluşturulması önerilir. Dengeli öğünler hazırlarken meyvelerin içerdiği karbonhidrat, protein, yağ, lif, sodyum, potasyum, vitamin ve demir değerlerini bilmek faydalı olabilir.

Yaz Meyvelerinin Sağlığa Faydaları Nelerdir?
Doyurucu bir atıştırmalık veya lezzetli bir tatlı alternatifi olarak tüketilebilen yaz meyvelerinin sağlığa birçok faydası vardır.

Kalp Sağlığını Destekleyen Yaz Meyveleri
Beslenme düzeni kan basıncı, iltihaplanma, tansiyon ve kolesterol seviyesi dâhil olmak üzere kalp sağlığının birçok yönünü etkileyebilir. Kalp hastalığı riskini azaltan besinlerin arasında bazı yaz meyveleri de yer alır. Bu meyveler şunlardır:

Çilek, Yaban Mersini, Böğürtlen ve Ahududu:

Orman meyveleri antioksidan açısından zengindir. Bu sayede oksidatif strese ve kalp hastalığı oluşumuna yol açabilen iltihaplanmaya karşı koruma sağlayabilir.
Suda iyi çözünebilen ve meyvelere mavi, kırmızı ve mor renklerini veren antosiyanin pigmentleri açısından zengindir. Antosiyanin alımı kalp krizi ve hipertansiyon gibi koroner arter hastalıkları riskini azaltabilir.
Sık sık yaban mersini tüketmek kan damarlarını kaplayan hücrelerin işlevini iyileştirebilir, kan basıncını ve kanın pıhtılaşmasını kontrol etmeye yardımcı olabilir.
Çilek vücudun insüline duyarlılığını artırmaya katkı sağlayabilir. Kandaki trigliserit adı verilen yağları ve kötü kolesterol olarak adlandırılan LDL kolesterolü düşürebilir. Düzenli tüketildiğinde kan basıncını düşürerek kalbi korumaya yardımcı olabilir.
Kiraz:

Antioksidan açısından zengindir. Bu sayede iltihaplanmaya karşı koruma sağlayabilir. Hücre hasarına ve kalp hastalığı gibi kronik hastalıklara neden olabilen serbest radikallerle savaşmaya yardımcı olabilir.
Kiraz gibi yüksek potasyumlu ve düşük sodyumlu yiyecekler ölçülü bir şekilde tüketildiğinde kan basıncının düşmesine ve kalp hastalığı riskinin azalmasına yardımcı olabilir. Kolesterolü düşürmenin etkili ve doğal yollarından biri olarak da kiraz tüketilebilir. 
Anti-inflamatuar özelliğiyle öne çıkan kiraz kalp sağlığını korurken kaliteli bir uyku düzeni oluşturmaya yardımcı olabilir.
Bağışıklık Sistemini Güçlendiren Yaz Meyveleri
Güçlü bir bağışıklık sistemine sahip olmak için en etkili yöntemlerden biri düzenli ve dengeli beslenmedir. Yaz aylarında vücut direncinin düşmemesi için serinletici ve sağlıklı yaz meyveleri tüketilebilir. Özellikle C vitamini bağışıklık sistemini güçlendirerek vücudun hastalıklara karşı direnç geliştirmesinde rol oynayabilir. C vitamini vücutta depolanamadığından ihtiyaç duyulan C vitamininin günlük olarak vücuda alınması gerekir. C vitamini deposu olan meyvelerden bazıları şunlardır:

Yaban Mersini:

Vücudu zararlı serbest radikallerden koruyan antioksidanlar açısından zengindir. Vücut hücrelerine verilen hasarı sınırlamaya yardımcı olarak bağışıklık fonksiyonlarını iyileştirebilir. 
Bağışıklık sistemini güçlendiren C vitamini, A vitamini ve potasyum içerir.
Karpuz:

A ve C vitamini, potasyum ve magnezyum açısından zengindir.
Pembe ve kırmızı renk veren bir pigment olan likopen karpuzda bolca bulunur. Bu besin maddesi güçlü bir antioksidandır. Bu sebeple kalp hastalığı ve kanser gibi hastalıklardan korunmak için beslenme listesine karpuz eklenebilir.
İltihabı azaltan ve serbest radikalleri nötralize eden bileşikler açısından zengindir. Bu yararlı bileşiklerden yüksek miktarda içerdiklerinden yeterince olgunlaşmış karpuzların tercih edilmesi faydalı olabilir. 
Çilek:

Çilekte bulunan C vitamini gibi antioksidanlar bağışıklık sistemini desteklemeye yardımcı olabilir.
Zengin içeriği sayesinde iltihabı azaltmaya, kan şekerini düzenlemeye ve yüksek kolesterol, kanser, kalp hastalığı, felç ve diyabet gibi sağlık sorunlarına karşı korumaya yardımcı olabilir.
Cilt Sağlığı ve Güzellik

Cilt her gün duman, hava kirliliği, güneş ışığı ve serbest radikaller gibi dış etkenlere maruz kalır. Bu etkenlerin cilt yapısında derin bir hasara yol açmaması için bazı önlemlerin alınması gerekebilir. Tüketilecek yiyeceklerin seçimi kalp sağlığı ve bağışıklık sistemini etkilediği gibi cilt sağlığını da önemli ölçüde korumaya yarar.

Birçok meyve cildi hücresel düzeyde hasardan korumaya yardımcı olabilecek antioksidanlar içerir. Antioksidanlar cildin doğal parlaklığını korumasına, cilt tonu eşitliği ve cilt esnekliği sağlamaya yardımcı olabilir. Yaz meyvelerinin bir diğer özelliği yüksek oranda su içermeleridir. Su içeriği yüksek besinler cildin ihtiyaç duyduğu nemi sağlamaya ve cilt kuruluğunu önlemeye yardımcı olur.

Cildi koruyarak ve nemlendirerek cildin genç kalmasında etkili olan bazı yaz meyveleri şu şekilde sıralanabilir:

Yaban Mersini:

İçerdiği yüksek oranda C vitamini sayesinde kırışıklıkları azaltmaya yardımcı olabilir ve kolajen üretimini teşvik edebilir. Kolajen cilt esnekliğini artıran, cilde kan sağlayan kılcal damarları güçlendirmeye yardımcı olan bir maddedir. 
Dolaşım sistemine katkı sağlayarak cilde parlaklık verebilir.
Antioksidan özelliğiyle cildin doğal parlaklığını kazanmasına yardımcı olabilir. 
Çilek:

Kolajen üretimini teşvik etmeye yardımcı olur. Bu sayede cildi güçlendirirken akne izlerinin görünümünü azaltmaya destek olabilir.
C vitamini açısından doyurucu içeriğiyle cilt kuruluğunu azaltmaya yardımcı olabilir ve cildin nem dengesini korumasını sağlayabilir.
Yaz Meyveleri ile Diyet ve Beslenme
Yaz meyveleri sağlıklı bir diyeti destekleyen besinlerdir. Vitamin ve minerallerle dolu olmakla birlikte lezzetli ve ferahlatıcı özelliklere sahiplerdir. Birçoğu düşük kalorili ve yüksek lifli olduğundan öğün arası atıştırmalıklar olarak diyet programlarına eklenebilir. Karpuz ve kavun gibi yüksek su içeriğine sahip meyveler vücudu tok tutmaya da yardımcı olabilir.

Yaz meyveleri sağlıklı besinlerdir fakat tüketiminde aşırıya kaçılması durumundaysa istenmeyen sonuçlar oluşabilir. Yaz meyveleri ne kadar tüketilmeli ve bir porsiyon ne kadar meyve içermeli gibi konularda hassas davranmak fayda sağlayabilir. Tüketilen meyvelerin kaç kalori olduğunu bilmek dengeli porsiyonlar hazırlama konusunda fikir verebilir. 
Yaz Meyvelerinin Antioksidan Özellikleri
Antioksidanlar vücudun serbest radikallerle savaşmasına yardımcı olan moleküllerdir. Serbest radikallerin vücuttaki seviyeleri yükseldiğinde bu durum vücuda zarar verebilir. Diyabet, kalp hastalığı ve kanser dâhil olmak üzere çok sayıda hastalıkla bağlantılı olabilir.

Vücudun serbest radikalleri kontrol altında tutmak için kendi antioksidan savunmaları vardır. Antioksidanlar özellikle meyveler ve sebzeler gibi gıdalarda bulunur. E ve C vitaminleri gibi çeşitli vitaminler etkili antioksidan kaynaklarıdır. Armut gibi antioksidan içerikli ve bahar yorgunluğuna karşı besinler tüketmek yaza girerken daha enerjik olmayı sağlayabilir.

Vücuda yeterli antioksidan alımının sağlanması için tüketilebilecek yaz meyveleri şunlardır:

Çilek,
Yaban mersini,
Böğürtlen,
Ahududu,
Kiraz,
Karpuz.
Hastalıklardan Korunma ve Tedavi
Meyveler önemli vitamin, mineral ve lif kaynaklarıdır. Belirli yaz meyveleri vücudu birtakım hastalıklardan koruyabilir.

Kansere Karşı Koruyucu Meyveler
Bol miktarda meyve tüketmek kanser riskini azaltmaya yardımcı olabilir. Bazı araştırmalar sonucunda meyve ve sebze gibi bitkisel gıdalar açısından zengin diyetler uygulayan kişilerde kanser riskinin düştüğünü gözlenmiştir. Birçok meyve ve sebzenin ağız, yutak, gırtlak, yemek borusu, mide, pankreas, kolon, prostat ve akciğer kanserine karşı koruma sağladığı bilinir.

Kansere karşı koruyucu özelliklere sahip yaz meyvelerinden bazıları şunlardır:

Karpuz: Belirli kanser türleri riskini azaltmaya yardımcı olabilecek güçlü bir antioksidan olan likopen içerir.

Yaban Mersini, Ahududu, Böğürtlen ve Çilek: Kırmızı orman meyveleri kanser gelişimine müdahale edebilecek antioksidan özellikli polifenoller içerir.

Erik: Vücutta kansere yol açabilen serbest radikallerle savaşarak çeşitli kanser türlerinin ortaya çıkmasını önlemeye yardımcı olabilir.

İncir: İçerdiği antioksidanlar sayesinde kansere karşı koruyucu etki gösterebilir. Bazı çalışmalar sonucunda incirin içindeki benzaldehit bileşiğinin tümörleri küçülttüğü gözlemlenmiştir.

Diyabet Yönetiminde Etkili Meyveler
Meyveler sakaroz, fruktoz ve glikoz karışımı olan doğal şekerler içerir. Fruktoz belli bir miktarın üzerinde olduğunda zararlıdır ve ölçülü olarak meyvelerden alındığında zararsız olabilir.

Diyabet hastaları düzenli olarak belirli meyvelerden yiyebilirler. Meyvelerle birlikte dengelenmiş bir beslenme düzeni, kan şekerinin kontrol altında tutulmasını sağlayabilir ve diyabetle ilişkili sağlık sorunlarının gelişme riskini azaltabilir.

Aşağıdaki yaz meyveleri besleyici ve diyabet dostu bir diyetin parçası olabilir:

Yaban Mersini, Ahududu ve Böğürtlen: Lif, vitamin, mineral, antioksidan ve iltihap giderici etkiye sahip bileşikler açısından zengin meyvelerdir. Belirli ölçüde tüketilmesi glisemik kontrol açısından da etkilidir. Anti-diyabetik özellikler taşır, sağlıklı kan şekeri ve insülin seviyelerini desteklemeye yardımcı olabilir.

Vişne: Vücudun insülin üretmesine ve şeker seviyelerinin dengelenmesine yardımcı olan antosiyaninler açısından zengindir. Meyve şekeri içerdiğinden tüketmeden önce miktarı konusunda bir doktora danışmakta fayda vardır.

Yaz Meyveleri Listesi ve Yaz Meyvelerinin Faydaları
Yazın tüketilen ferahlatıcı meyve çeşitleri sıcak yaz günlerinde iyi tercihler olabilir. Bazı yaz meyveleri ve vücuda sağladıkları yararlar şu şekilde özetlenebilir:

Çilek:

Antioksidan: Bağışıklık sistemini güçlendiren C vitamini başta olmak üzere çeşitli antioksidanlarla doludur.
Lif: Sindirime ve sağlıklı bir şekilde kiloyu korumaya yardımcı olan yüksek diyet lifi içerir.
İltihap Önleyici: Vücuttaki iltihabı azaltmaya yardımcı olabilecek iltihap önleyici bileşikler içerir.
Kiraz:

Anti-İnflamatuarlar: Vücuttaki ltihabı azaltmaya yardımcı olan antioksidanlar içerir.
Uyku Düzeni: Uykuyu düzenlemeye yardımcı olabilen melatonin içerir.
Kalp Sağlığı: Kolesterolü düşürerek ve iltihabı azaltarak kalp sağlığını destekler.
Karpuz:

Su Desteği: Yaklaşık %92 oranında sudan oluştuğundan yaz aylarında vücuda ihtiyaç duyduğu nemi sağlar.
Vitamin: Cilt sağlığının ve bağışıklık fonksiyonunun güçlenmesi için gerekli olan A ve C vitaminleri açısından zengindir.
Antioksidan: Bazı kanser ve kalp hastalığı türlerinin oluşma riskini azaltmaya yardımcı olan likopen içerir.
Kavun:

Su Desteği: Yüksek su içeriği vücudun susuz kalmasını önlemeye yardımcı olur.
Vitamin: A ve C vitaminleri açısından zengin olduğundan cilt sağlığını ve bağışıklık sistemini destekler.
Sindirim Sağlığı: Sindirim sağlığını destekleyen diyet lifi içerir.
Şeftali:

Vitamin: Cildin ve bağışıklık sisteminin sağlığı için önemli olan A ve C vitaminleri açısından zengindir.
Sindirim Sağlığı: Sindirime ve kabızlığı önlemeye yardımcı olan lifler içerir.
Antioksidan: Serbest radikallerle savaşmaya ve iltihabı azaltmaya yardımcı olan antioksidanlar içerir.
Kayısı:

Göz Sağlığı: Göz sağlığının korunmasına yardımcı olan A ve C vitaminleri açısından zengindir.
Cilt Sağlığı: Cilt sağlığını destekleyen antioksidanlar içerir.
Sindirim Sağlığı: Sindirime yardımcı olan lifler içerir.
Erik:

Antioksidan: Birçok hastalığın oluşma riskini azaltan antioksidanlar, B vitamini, magnezyum, potasyum ve bakır içerir.
Hücre Sağlığı: İçeriğinde bulunan bakır ve demir gibi mineraller hücre sağlığına katkı sağlar.
Metabolizma: Vücuttaki toksinlerin atılmasına yardımcı olan lifler içerir.
Yaban Mersini:

Beyin Sağlığı: Özellikle antosiyaninler olmak üzere antioksidanlar açısından zengindir. Beyin sağlığını destekler ve hafızaya faydalıdır.
Kalp Sağlığı: Kan basıncını ve kolesterol seviyelerini düşürmeye yardımcı olabilir.
Sindirim Sağlığı: Sindirimi destekleyen iyi bir lif kaynağıdır.
Böğürtlen:

Vitamin: Böğürtlen A, C ve K vitamini açısından zengindir.
Antioksidan: Antioksidan içeriği sayesinde kanser, kalp hastalıkları ve alerjik reaksiyonlardan korunmada ve iyileşmede etkili olabilir.
Sindirim Sağlığı: Lifli yapısıyla sindirim sistemini destekler.
Vişne:

Anti-İnflamatuar: Enfeksiyonların yarattığı ağrıların hafiflemesine, eklemlerdeki iltihabın azalmasına yardımcı olabilir.
Diyabet Dostu: Antosiyanin pigmentleri açısından zengindir. Bu güçlü antioksidanlar vücudun insülin üretmesine destek olurken şeker seviyelerinin dengelenmesinde rol oynayabilir.
Uyku Yardımı: İçerdiği melatonin uyku kalitesini iyileştirebilir.
Üzüm:

Kalp Sağlığı: Kalp sağlığını destekleyen ve iltihabı azaltan antioksidanlar içerir.
Su Desteği: Yüksek su içeriği vücudun susuz kalmasını önleyebilir.
Cilt Sağlığı: Cilt sağlığını destekleyen vitaminler ve antioksidanlar içerir.
İncir:

Sindirim Sağlığı: İçerdiği yüksek lif oranı sindirim sistemini düzenleyerek hazımsızlığa iyi gelebilir.
Kan Basıncı Dengesi: İçerdiği potasyum sayesinde kan basıncının dengelenmesine yardımcı olabilir. Kalp sağlığına faydalıdır.
Antioksidan: Hücrelerin yenilenmesine ve vücudun enfeksiyonlara karşı korunmasına yardımcı olabilir.
Sağlıklı Yaz Meyvesi Tarifleri
Yaz meyveleri lezzetli tatları sayesinde yaz tarifleri hazırlamak için uygundur. Yaz meyveleri tatlı ihtiyacını gidermesinin ve serinletici olmasının yanı sıra sağlıklı tarifler oluşturulmasını da sağlar. İşte içeriğinde yaz meyveleri kullanılabilecek bazı lezzetli tarifler:

Yaz Meyveli Smoothie Tarifi: 2 dilim karpuz doğranır. 5 adet çilekle beraber 1-2 saat buzlukta bekletilir. Daha sonra karpuz ve çilekler bir limonun suyu ve bir tatlı kaşığı balla birlikte karıştırıcıdan geçirilir. Üzerine taze nane yaprakları koyularak servis edilebilir.
Yaz Meyveleri Salatası: 4 adet çilek, 1 dilim karpuz, 1 dilim kavun ve 2 küçük kayısı çekirdeklerinden ayrılıp küçük küpler hâlinde doğranır. Ayrı bir kâsede bir limonun suyu, bir limon kabuğu rendesi, bir çorba kaşığı bal ve ince ince kıyılmış 2-3 yaprak taze nane veya taze fesleğen karıştırılarak sos hazırlanır. Meyvelerle sos karıştırıldıktan sonra üzerine 4-5 küp buz eklenebilir.
Çilekli Parfe Tarifi: 2 paket sıvı krema ve 5 yemek kaşığı pudra şekeri kabarana kadar mikserle çırpılır. İçine 100 gram sade, 100 gram kakaolu petibör bisküvi ufalanır. 300 gram taze çilek doğranır ve bir çay bardağı damla çikolatayla birlikte karışıma eklenir. Hazırlanan karışım iyice karıştırılır ve streç filmle kaplanmış baton kek kalıbına aktarılır. Üstü de streç filmle kaplanır ve buzlukta 5 saat kadar bekletilir. Çıkarınca ters çevirilerek servis tabağına koyulur. Üstüne bir tatlı kaşığı toz Antep fıstığı serpilebilir veya doğranmış çilekle süslenebilir.
Yaz Meyvelerini Tüketirken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Yaz meyvelerini saklarken alınabilecek birtakım önlemler meyvelerin daha taze tüketilmesini sağlayabilir. Meyveleri doğru şekilde tüketmek dikkat edilmesi gereken noktalardan biridir.

Yaz meyvelerinin tüketim miktarına ve saklama koşullarına ilişkin bazı öneriler şu şekildedir:

Yaz meyvelerinin içerdiği şeker kış meyvelerine göre daha fazladır. Bu sebeple ölçülü bir şekilde tüketmek önerilir. Yaz sıcaklarında sıkça tüketilen meyvelerden karpuz, kavun, incir, kiraz ve üzüm yüksek şeker içeriği sebebiyle aşırı tüketilmemesi gereken meyve çeşitlerindendir.
Meyvenin içeriğindeki şeker vücutta enerji olarak harcanmadığında yağ olarak depolanır. Bu nedenle aşırı miktarda meyve tüketmek kilo almaya neden olabilir. Kontrollü tüketim için günde en fazla 2-3 porsiyon meyve tüketilmesi önerilir.
Kavun, şeftali, erik ve kayısı mutfak tezgâhında olgunlaşıp lezzetlenebilirler. Üzüm ve çilek gibi meyvelerse mutlaka buzdolabında saklanmalıdır.
Yaz meyveleri buzdolabında sebzelerle ayrı raflarda olmamalı ve birbirine temas etmemelidir.
Meyveleri buzdolabına koyarken değil, yemeden önce yıkamak yararlı olabilir.
Çürümeye ve bozulmaya başlamış hiçbir meyve tüketilmemelidir.
Sıkça Sorulan Sorular
Hangi yaz meyveleri daha fazla vitamin içerir?
Göz ve üreme sağlığı, kan yapımı ve bağışıklık sistemi için önemli olan A vitamini açısından zengin yaz meyveleri kayısı, karpuz, şeftali ve eriktir. Güçlü bir antioksidan olan ve cilde nem sağlayan C vitaminini en çok içeren yaz meyveleri çilek, yaban mersini ve kavundur. Böğürtlen, çilek ve incir vücudu hastalıklardan koruyan ve kanın pıhtılaşmasına yardımcı olan K vitamini açısından zengin meyvelerdir.

Diyabet hastaları hangi yaz meyvelerini tüketebilir?
Diyabet hastaları kan şekeri ve insülin seviyelerini desteklemeye yardımcı olabilen böğürtlen, yaban mersini, ahududu ve vişne gibi meyveleri tüketebilir. Bu meyvelerin tüketilme sıklığı ve miktarları hakkında doktora danışmakta fayda vardır.

Yaz meyveleri nasıl saklanmalıdır?
Çürümeye başlayan meyveler diğer meyvelerin yanından alınmalı ve tüketilmemelidir. Kavun, şeftali, erik ve kayısı oda sıcaklığında tutulabilirken üzüm ve çilek buzdolabında saklanması gereken yaz meyvelerindendir.