Uzmanlardan yılbaşı öncesi ‘sahte alkol’ uyarısı

Türkiye’nin birçok noktasında yılbaşı öncesi düzenlenen operasyonlarda yüksek miktarda sahte alkol ele geçirilirken, acil tıp uzmanları sahte alkol kullanımının ciddi sağlık sonuçlarına yol açtığını belirtiyor. İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Acil Tıp Ana Bilim Dalı’ndan Doç. Dr. Afşin İpekci ile Biruni Üniversite Hastanesi Acil Tıp Bölümü’nden Uzm. Dr. İlhami Demirel, sahte alkolün görünüş, renk ve koku ile ayırt edilemeyeceğine dikkat çekerek, şüpheli alkol tüketiminde vakit kaybetmeden acil servise başvurulması gerektiğini ifade etti.

İlk belirtiler yanıltıcı olabiliyor

Sahte alkolün metil alkol ya da metanol olarak bilindiğini belirten Doç. Dr. Afşin İpekci, zehirlenmenin iki aşamada seyrettiğini söyledi. İpekci, erken dönemde baş dönmesi, bulantı, kusma ve sarhoşluk hissi gibi belirtilerin görüldüğünü, bu nedenle normal alkol zehirlenmesiyle ayırt edilemediğini belirterek şu ifadeleri kullandı:
“Esas ölümcül tablo, metanolün vücutta zehirli ürünlere dönüşmesiyle ortaya çıkıyor. Bu süreç genellikle 6-8 saat sonra başlıyor. Önce bulanık görme, kar yağıyor gibi görme ya da görme kaybı gelişiyor. Ardından şuur değişikliği, tansiyon düşüklüğü, böbrek yetmezliği, koma ve ölümle sonuçlanan ağır aşamalar görülebiliyor. Bu 6-8 saatlik ara dönem hayati öneme sahip.”

“Görmüyorum” diye başvurup metil alkol çıkan vakalar var

Sahte alkol zehirlenmesinde erken başvurunun tedavide belirleyici olduğunu vurgulayan Doç. Dr. İpekci, geçmişte karşılaştıkları vakalara ilişkin de bilgi verdi. İpekci, “Tedavide destekleyici yaklaşımın yanı sıra iki önemli antidotumuz var. Ancak geç dönemde başvurulursa diyaliz gerekebiliyor. ‘Görmüyorum’ şikâyetiyle gelip metil alkol zehirlenmesi tanısı koyduğumuz vakalar oldu. Yakınları çoğu zaman ‘alkol aldı, sarhoş’ diyerek hastaneye getirmiyor. Sahte alkol masum değil, öldürücü. Bir defadan bir şey olmaz denmemeli” dedi.

Ölümcül riskler barındırıyor

Alkolün başlı başına sağlığa zararlı olduğunu hatırlatan Uzm. Dr. İlhami Demirel ise metil alkol zehirlenmelerinin çok daha ağır seyrettiğini belirtti. Demirel, “Metil alkol zehirlenmeleri ölüme kadar uzanabilen riskler barındırıyor. Şüpheli, kaynağı bilinmeyen alkol öyküsü tanıda çok önemli. Görme kaybı, çift görme ve bulanık görme gibi belirtiler genellikle geç dönemde ortaya çıktığı için tanıda gecikme yaşanabiliyor” diye konuştu.

Risk grubu: Orta yaş erkekler

Sahte alkol zehirlenmelerinde sık görülen hasta profilinin 30-60 yaş arası ve ağırlıklı olarak erkekler olduğunu aktaran Demirel, ek hastalıkların tabloyu daha da ağırlaştırabildiğini söyledi. “Genç olmak kurtarıcı bir faktör değil” diyen Demirel, şunları kaydetti:
“Bilmediği kaynaktan alkol aldıktan sonra baş ağrısı, kusma, görme bozukluğu gibi şikâyetleri olan herkes acil servise başvurmalı ve doktorunu mutlaka bilgilendirmeli. Tedavide hayati fonksiyonları yakından izliyoruz, gerekirse solunum cihazına bağlıyoruz. Antidot tedavileri hastane ortamında, kontrollü şekilde uygulanmalı. Yılbaşı yaklaşıyor, bu konuda çok dikkatli olmakta fayda var.”