Suriye'deki SDG nedir?

Suriye'nin doğu ve kuzeydoğu vilayetlerinde etkinliğini sürdüren Kürt liderliğindeki Suriye Demokratik Güçleri (SDG), ülke yönetiminin yapılarına dahil olmayı onayladı. Bu mutabakat, Suriye geçici hükümeti başkanı Ahmet eş-Şera ile SDG komutanı Mazlum Abdi'nin imzalarıyla resmileşti.

UZLAŞMANIN TEMEL MADDELERİ

İki liderin imzaladığı anlaşma, sekiz önemli maddeden oluşuyor:

Kapsayıcı Temsil: Bütün Suriye vatandaşlarının siyasi süreçlerde ve kamu kurumlarında, etnik ve dini kimliklerine bakılmaksızın, temsil ve katılım hakları güvence altına alınıyor.
Kürt Toplumunun Statüsü: Kürt toplumu, Suriye devletinin ayrılmaz bir parçası olarak kabul ediliyor ve vatandaşlık hakları da dahil olmak üzere, tüm anayasal hakları teminat altına alınıyor.
Enerji Kaynaklarının Devri: Ülkedeki zengin petrol ve doğalgaz sahalarının kontrolü, SDG'den devlet yönetimine geçiyor.
Sınır Kapıları ve Cezaevleri: SDG'nin denetimindeki sınır kapıları ve IŞİD militanlarının tutulduğu cezaevleri de devletin kontrolüne devrediliyor.
Güvenlik İşbirliği: SDG, Suriye'nin güvenliği ve bütünlüğüne yönelik her türlü tehdide karşı hükümetle işbirliği yapmayı taahhüt ediyor.
Mültecilerin Dönüşü: Yerlerinden edilmiş Suriyelilerin evlerine güvenli dönüşleri sağlanacak.
Nefret Söylemiyle Mücadele: Suriyeliler arasında ayrılık tohumları eken nefret söylemi ve ayrılıkçı çağrılar reddediliyor.
Uygulama Takvimi: Oluşturulacak komiteler, anlaşmanın 2025 sonuna kadar uygulamaya geçirilmesi için çalışacak.

SDG'NİN GÜCÜ VE TÜRKİYE'NİN TUTUMU

Bazı kaynaklara göre, SDG'nin 40.000 ila 60.000 arasında savaşçısı bulunuyor ve bunların 20.000 ila 30.000'i YPG mensubu. Türkiye, PKK'nın uzantısı olarak değerlendiriyor ve "terör örgütü" olarak tanımlıyor.

KATAR'DAN MEMNUNİYET MESAJI

Katar yönetimi, SDG ile Suriye yönetimi arasındaki anlaşmayı memnuniyetle karşıladı. Dışişleri Bakanlığı'nın açıklamasında, bu anlaşmanın "sivil barışın güçlendirilmesi, güvenlik ve istikrarın artırılması ve hukukun üstünlüğüne dayalı bir devletin inşası yolunda mühim bir adım" olduğu vurgulandı. Katar, Suriye'nin istikrarı için güç kullanımının devlet tekelinde olması gerektiğini belirtiyor.

SDG'NİN KURULUŞ SÜRECİ

Suriyeli Kürtler, 2012'de özerklik ilan etti. 2018'de ise Rojava olarak bilinen bölgede Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi kuruldu. SDG, ABD'nin desteğiyle 2015'te IŞİD'e karşı mücadele etmek amacıyla kuruldu. SDG'nin temelini, Kürtlerin kurduğu Demokratik Birlik Partisi'nin (PYD) silahlı kanadı olan Halk Savunma Birlikleri (YPG) ve Kadın Savunma Birlikleri (YPJ) oluşturuyor. YPG'nin kontrolündeki cezaevlerinde yaklaşık 10.000 IŞİD üyesi tutuluyor. Fırat'ın doğusundaki bölge, zengin petrol ve doğalgaz rezervlerine de sahip. Suriye'nin 2018 verilerine göre 2,5 milyar varil petrol rezervi bulunuyor. Petrol sahalarının büyük bir kısmı, Suriye'nin doğusunda, Irak sınırı ve kuzeydoğudaki Haseke yakınlarındaki Deyr ez Zor vilayetinde yer alıyor.