İstanbul Üniversitesi’nden Niğde’ye Kültürel Proje: “Anadolu’daki Rumeli Türkleri”

İstanbul Üniversitesi’nden Prof. Dr. Cezmi Eraslan başkanlığında bir heyet, 09-16 Ağustos tarihleri arasında Niğde’ye gelerek kültürel bir projenin saha çalışmalarını gerçekleştirdi. “Anadolu’daki Rumeli Türkleri (Mübadelenin Yansımaları: Problemler, Katkılar, Entegrasyon) Niğde’deki Kozana Mübadilleri Örneği” adını taşıyan bu proje, Niğde’ye yerleşmiş Kozana mübadillerinin bölgeye katkılarını, yaşadıkları problemleri ve entegrasyon süreçlerini incelemeyi amaçlıyor.

Proje ekibi, İstanbul Üniversitesi’nden akademisyenler olan Prof. Dr. Cezmi Eraslan, Prof. Dr. Veysel Bozkurt, Doç. Dr. Nilüfer Erdem, Doç. Dr. Feryal Korkmaz, Arş. Gör. Umut Dere, Arş. Gör. Özlem Arslan, Arş. Gör. Ahmet Akın Akbıyık ve Arş. Gör. Safa Furkan Karacakaya'dan oluşurken, Niğde'den ise Niğde Balkan Göçmenleri Derneği Başkanı ve Yazar Sedat Çağlar, Arkeolog/Yazar Mustafa Eryaman ve Öğretmen/Yazar Hüseyin Urlu proje danışmanları olarak yer aldı. Niğde Belediyesi de projeye "Proje Ortağı" olarak katkı sağladı. Ayrıca, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi ve Niğde Belediyesi projeye maddi destek sağladı.

Projenin temel amacı, Niğde’de yerleşik Kozana mübadillerinin tarihsel süreçte yaşadıkları sorunları ve kültürel katkıları incelemek, bu katkıları Türkiye Cumhuriyeti toplumuna tanıtmak ve mübadillerin geçmişlerine dair farkındalık yaratmaktır. Ayrıca, mübadele sırasında yaşanan göçlerin Türkiye Cumhuriyeti’nin sosyal yapısına kattığı değerler ve Türk ile Müslüman nüfusun kaynaşma süreçleri üzerinde durulmaktadır. Proje, mübadelelerin ikinci ve üçüncü kuşaklarıyla yapılan mülakatlar aracılığıyla, mübadelelerin bölgeye olan etkilerini derinlemesine incelemeyi hedefliyor.

Saha çalışmaları, Niğde Merkez İlçe, Aktaş Kasabası, Çarıklı Köyü, Dikilitaş Köyü, Hasaköy Köyü, Konaklı Kasabası ve Ulukışla İlçesi Ovacık Köyü gibi bölgelerde gerçekleştirilmiştir. Bu yerleşimlerde, mübadelelerin ikinci ve üçüncü kuşaklarıyla mülakatlar yapılmış ve mübadelelerin Niğde’nin kültürel, toplumsal ve ekonomik yaşantısına katkıları değerlendirilmiştir. Ayrıca, mülakatlar sırasında Kozanalı mübadillerin geldikleri yerlerden getirdikleri kültürel değerleri koruyup koruyamadıkları ve yerel halkla entegrasyon süreçleri üzerinde de durulmuştur.

Proje heyeti, saha çalışmaları sırasında Niğde Belediye Başkanı Emrah Özdemir, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Hasan Uslu ve Niğde Belediyesi Kültür Müdürü Burak Avcıoğlu’nu makamlarında ziyaret etti. Ayrıca, Akmedrese, Hüdavent Hatun Türbesi, Bedesten Şehir Müzesi, Kale Yerleşkesi, Kilise Kütüphanesi gibi tarihi eserler de ziyaret edilerek, bölgenin kültürel mirası hakkında daha fazla bilgi edinildi.

Projenin sonunda elde edilen veriler, Niğde Kozanalı mübadillerinin bölgeye katkılarını ve geçmişte yaşadıkları zorlukları daha geniş bir kitleye tanıtmak amacıyla kitap haline getirilecektir. Bu kitap, mübadelelerin sosyal, kültürel ve ekonomik etkilerini belgeleyerek, Türkiye’nin göç tarihinin anlaşılmasına katkı sağlamayı amaçlamaktadır.

Proje boyunca destek sağlayan tüm kurum ve kişilere teşekkürlerini ileten Niğde Balkan Göçmenleri Derneği Başkanı ve Yazar Sedat Çağlar, İstanbul’dan gelen heyet başkanı Prof. Dr. Cezmi Eraslan’a, projeye destek veren Niğde Belediye Başkanı Emrah Özdemir’e, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Hasan Uslu’ya ve sahadaki katkılarıyla projeye değer katan yerel muhtarlara teşekkür etti. Projeye katkı sağlayan yerel muhtarlar arasında Konaklı Belediye Başkanı Ünal Topal, Çarıklı Köyü Muhtarı Sami Çamur, Dikilitaş Köyü Muhtarı Salih Koçak, Hasaköy Köyü Muhtarı Fikret Kaynakoğlu, Hasaköy Okul Müdürü Ramazan Koyuncu ve Ulukışla Ovacık Köyü Muhtarı Hacı Şahin yer aldı.

Projenin tamamlanmasının ardından yayımlanacak kitap, Kozanalı mübadillerin yaşadıkları zorluklar, entegrasyon süreçleri ve katkılarını daha geniş kitlelere tanıtmayı hedefliyor.