Gürer’den Bakan Şimşek’in bütçe sunumuna eleştiri

Bakan Şimşek’in, “Çiftçi ve esnaf desteklerimiz artarak devam ediyor” açıklamasına tepki gösteren Gürer, Tarım Kanunu’nun bir kez daha görmezden gelindiğini belirtti.

Gürer, Bakan Şimşek’in 2026 yılı tarımsal destek programları, yatırım ödenekleri, tarımsal kredi destekleri, tarımsal KİT ve ihracat desteği için 626 milyar lira kaynak ayrıldığını, ayrıca tarım sektörüne yönelik vazgeçilecek vergi tutarının 262 milyar 300 milyon lira olacağını ifade ettiğini hatırlattı.

Ancak Tarım Kanunu’na göre çiftçiye verilmesi gereken desteğin milli gelirin yüzde 1’i olması gerektiğini belirten Gürer, “2026 yılında çiftçiye verilecek doğrudan destek 168 milyar lira olarak belirlenmiş. Oysa verilmesi gereken destek 722 milyar lira. Bugün çiftçi, yüksek girdi maliyetleri altında ezilip, iktidarın uyguladığı düşük alım politikası nedeniyle çiftçiliği bırakıyor.” dedi.

Gürer, tarım sektörünün banka borcunun 1 trilyon 110 milyar liraya ulaştığını, Eylül’e göre Ekim ayında bu borcun 15 milyar 700 milyon lira arttığını söyledi. Bu borcun 874 milyar lirasının kamu bankalarına, 235 milyar lirasının özel bankalara ait olduğunu belirtti.

2024 yılında 3,6 milyar lira olan takipli borcun Eylül ayında 10 milyar liraya yükseldiğini, icra dairelerinde ise 31 Ekim itibarıyla 24 milyon 803 bin derdest dosya bulunduğunu dile getiren Gürer, “10 aylık süreçte UYAP üzerinden gelen yeni dosya sayısı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 13,2 artarak 8 milyon 714 bine ulaştı.” dedi.

CHP’li Gürer, açlık sınırının 28 bin 412 lira, yoksulluk sınırının ise 92 bin 547 lira olduğuna dikkat çekerek, “Türkiye’nin mevcut vergi sistemi gelir adaletsizliği yaratıyor, düşük gelirli kesimin vergi yükü artıyor. Vatandaşın bireysel kredi ve kredi kartı borcu 5 trilyon 335 milyar liraya çıktı. Sadece kredi kartı borcu 2 trilyon 746 milyar lira oldu.” ifadelerini kullandı.

Gürer, ekonomideki sorunların derinleştiğini vurgulayarak, “Çiftçi, esnaf kazanmaktan vazgeçti, borcunu çeviremiyor, icra kapıda. Fabrikalar konkordato ilan ediyor, tarım arazileri icra yoluyla el değiştiriyor, bin traktör haczedilmiş durumda.” dedi.

Yediemin depolarında her gün yeni traktörlerin geldiğini ifade eden Gürer, özel bankaların icra işlemleriyle çiftçilerin üretimden uzaklaştığını söyledi. Gürer, “Bakan, enflasyonu düzenleyeceğiz, vergi adaletini sağlayacağız diyor ama çiftçinin, esnafın, dar gelirlinin sorunlarını yerinde görmüyor. Halkın içinde olun, sorunları doğrudan onlardan dinleyin.” çağrısında bulundu.

Bütçede faize ayrılan ödeneklere de dikkat çeken Gürer, “Bu bütçede faiz var, halk yok, çiftçi yok, emekli yok, işçi yok. Aylık 2,5 milyar lira faiz ödemesi yapılırken çiftçiye sadece 168 milyar lira destek ayrılıyor. Kanuna göre verilmesi gereken destekler dahi verilmiyor.” dedi.

Gürer, üreticilerin yüksek girdi maliyetleriyle mücadele ettiğini belirterek, “Çiftçi gübre, ilaç, tohum almakta zorlanıyor. 50 kiloluk yem torbası 800 liraya çıktı, hayvancılıkta büyük sıkıntı yaşanıyor, şap hastalığı bazı bölgelerde sürüyor.” dedi.

TARSİM ödemelerine de değinen Gürer, “TARSİM, belli kriterler koyarak ödeme yapmaktan çekiniyor. Sigortası olsa da bazı üreticiler mağdur. Küçük aile tipi işletmelerine hiçbir destek verilmedi. Dalda ürün yok, cepte para yok.” ifadelerini kullandı.

Kuraklıktan etkilenen çiftçilerin de desteklenmesi gerektiğini söyleyen Gürer, “Son iki yılda 4 milyon ton buğdayda düşüş yaşandı. Kuraklık ve düşük alım fiyatı üretimi olumsuz etkiledi. Kuraklıktan zarar gören çiftçiye destek sağlanmadı. Borçların en az üç yıl ötelenmesi, faizlerin silinmesi, ek kredi verilmesi ve tarımın yeniden yapılandırılması gerekiyor.” dedi.

Gürer, son olarak Ziraat Bankası’nın yeniden bir çiftçi kuruluşuna dönüştürülmesi gerektiğini belirterek, “Destekler çiftçiye üretime başlarken veya hasat döneminde verilmelidir. Üreticinin ayakta kalması için bu tedbirlerin ivedilikle alınması şarttır.” diye konuştu.